Anaksimenes’in Hayatı ve Felsefesi Hakkında Araştırma

Anaksimenes’in Hayatı

Eurystratus’un oğlu Anaksimenes, Miletosludur. MÖ 545-546 arasında 40 yaşındaydı. MÖ 528-525 arasında öldü.

Anaksimandros ‘un öğrencisi ve arkadaşıdır. [ Burnet(4) ]
Anaksimenes’in kitap yazdığı kesindir. Çünkü kaynaklar üslubundan söz eder. Kaynaklara göre uslübu basit ve gösterişsizdir.

Kitabından bir cümle kalmıştır:” Nasıl hava olan ruhumuz bizi hükmü altında bir arada tutuyorsa bütün kozmosu da ( Bütün dünya düzenini de ) soğuk hava öylece sarıp tutar. “[ Kirk ve Raven(5) ]

Anaksimenes’in Felsefesi

Aristo, Anaksimenes hakkında fazla bilgi vermez. ” Metefizik “ adlı eserinde Anaksimenes’in temel ilkenin ( töz/cevher ) hava olduğunu söylediğini yazar.[ Kirk ve Raven(5) ] Fakat Theophrastos, Anaksimenes hakkında özel bir monografi yazmıştır.[Burnet (4)] Birçok yazar, Anaksimenes’in Felsefesinin ana hatlarını açıklayan bilgiler vermiş, onun düşüncelerini nakletmiştir.[ Burnet(4), Kirk ve Raven(5), Guthrie(6) ] İşte Bazıları:

Simplicius: ” Anaksimenes der ki: Töz tektir ve sonsuzdur: Fakat Anaksimandros‘un dediği gibi belirsiz değil, belirlidir. O, havadır ve değişik maddelerde farklı yoğunluk ve miktarlarda bulunur. Seyreldiğinde ateşe dönüşür; yoğunlaştığında önce rüzgara, sonra buluta, daha da yoğunlaştığında suya, sonra toprağa ve taşa dönüşür. Diğer her şey bunlardan oluşur. O, Hareketin ebedi olduğunu kabul etti ve bunun değişimin nedeni olduğunu söyledi. “

Hippolytus: ” Anaksimenes der ki: Arche(töz) sonsuz havadır. Tüm varoluşlar, var olanlar ve olacaklar, tanrılar ve kutsal şeyler havadan türemişlerdir. Diğer her şey, havanın türevlerinden oluşur. Hava, üniform dağıldığı zaman görülmez. Sıcak, soğuk nem ve hareket görünmesini sağlar. O daima hareket eder. Bu hareket olmazsa, değişen şeyler değişmez. Seyreldiğindew ya da yoğunlaştığında ateş oluşur. Diğer taraftan yoğunlaşan hava rüzgarları oluşturur. Değişik hale gelen hava ise bulutu oluşturur. Hava daha fazla yoğunlaşırsa, sıras ile su, toprak ve havanın en yoğun hali olan taş oluşur. Bu süreçten anlaşılıyor ki: oluşan en önemli özelliği zıtlardır: Sıcak ve soğuk. “

Çiçero: ” Sonsuz hava kavramını ortaya atan Anaksimenes’tir. Ona göre, havanın ürünleri de belirlidir. Bunlar toprak, su, ateştir ve diğer her şey bunlardan türer. “

Plutarch: ( Anaksimes’in fikirlerini, onun sözcüklerini kullanarak tekrar ettiğini iddia eder )” Anaksimenes’e göre, sıcak ve soğuk töz değildir. Bunlar, maddenin değişmesi ile ortaya çıkan özelliklerdir. Ona göre, yoğunlaşmış ve sıkışmış madde sıcaktır. O, bir kişinin üflediği zaman nefesinin sıcak ve soğuk olmasını açıklar ve der ki: Dudaklar sıkıştırdığı zaman, nefes sıkışır ve soğur. Fakat nefes, açık bir ağızdan çıktığı zaman seyrelir ve ısınır. ”

Çiçero: ” Anaksimenes, havanın bir tanrı olduğunu, onun oluştuğunu, sınırsız ve sonsuz olduğunu daima hareket ettiğini ileri sürdü. “

Aetius: ” Anaksimenes, havanın tanrı olduğunu söylemiştir. Bu sözlerden, eleman ve cisimlerin içine nüfuz eden güç anlaşılmalıdır. “

Augustinus: ” Anaksimendros, her şeyin nedenini havaya bağlayan Anaksimenes’i terk etti. O, tanrıların olduğunu reddetmedi, onları görmemezlikten gelmedi. Havayı tanrıların yaratmadığına, tanrıların havadan türediğine inandı. “

Kaynakça

(4) Burnet, J., Earyl Greek Philosophy, Adam Charles Black, 1973.
(5) Kirk , G.S ve Raven, J.E., The Presocratic Philosophers, Cambridge Universty Press, 1957
(6) Guthrie, W., A History of Greek Philosophy, Cambridhe Universty Press, 1962